Już 4 grudnia 2025 roku o godz. 12:30 w Audytorium Aleksandra Jabłońskiego dr hab. Radosław Zaleski, prof. UMCS (Wydział Matematyki, Fizyki i Informatyki, Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie) wygłosi wykład pt. "Pozyt w badaniach in situ".
Streszczenie:
Pozyt jest atomem egzotycznym, tj. odpowiednikiem atomu wodoru, w którym proton będący jądrem atomowym został zastąpiony pozytonem - cząstką antymaterii. Taki atom powstaje w wielu materiałach napromienionych wysokoenergetycznymi pozytonami, które swobodnie penetrują ciecze i ciała stałe do głębokości kilku milimetrów. Mały rozmiar pozytu pozwala wykorzystać go jako próbnik pozwalający na badanie nowoczesnych materiałów w nanoskali. Jednak największą zaletą metod pomiarowych wykorzystujących anihilację pozytu jest możliwość badania materiałów poddanych działaniu niemal dowolnych warunków środowiskowych (temperatury, ciśnienia itp.). Jest to możliwe, gdyż spektrosopia czasów życia pozytonów (positron annihilation lifetime spectroscopy - PALS) wykorzystuje detekcję wysokoenergetycznych kwantów gamma i anihilacyjnych, które łatwo penetrują materię, w tym ściany komór pomiarowych mogących zapewnić kontrolę warunków środowiskowych. W efekcie jest to unikalna metoda pozwalająca obserwować dynamikę procesów zachodzących w nanoskali. Dzięki tym własnościom pozytu jest on wykorzystywany między innymi w badaniach:
- systemów kontrolowanego uwalniania leków,
- nowoczesnych materiałów katalitycznych,
- mikrostruktury polimerów i jej zmian w wyniku ściskania lub kontaktu z rozpuszczalnikami,
- przebiegu adsorpcji dwutlenku węgla lub lotnych związków organicznych stanowiących istotny składnik zanieczyszczeń środowiska,
- zmian własności wody oraz innych cieczy uwięzionych w nanometrowych wolnych objętościach, których przykłady zostaną przedstawione na Czwartkowym Kolokwium Fizycznym.
Organizatorem Kolokwium Czwartkowego jest Instytut Fizyki UMK w Toruniu.